PSZCZOŁY

Wśród owadów szczególnie niebezpieczne są pszczoły. Stopień zagrożenia, nawet u osoby nieuczulonej jest zróżnicowany indywidualnie. Ząbkowane żądło pszczoły przypomina harpun, gdyż więźnie w tkance żywiciela wraz ze zbiornikiem jadu (tuż pod skórą) Ponieważ aparat kłujący potrafi się sam kurczyć, toksyczna substancja może być dostrzykiwana nawet przez kilka minut. Po użądleniu pszczoła umiera. W żądle pojedynczej pszczoły znajduje się około 1 miligrama jadu.

Podczas użądlenia do rany wydostaje się od jednej piątej do jednej trzeciej zebranego tam jadu. Gdy jednak chwyci się za żądło palcami, wyciska się do rany niemal całą zawartość zbiornika. Dlatego żądło ze skóry powinniśmy zdrapać.

Do objawów miejscowych po użądleniu możemy zaliczyć: piekący ból, świąd, zaczerwienienie, obrzęk, pęcherze, martwice skóry i tkanki podskórnej.

Użądlenia przez pszczoły są szczególnie niebezpieczne dla osób uczulonych na jad pszczeli. Nawet po pojedynczym użądleniu u takiej osoby oprócz masywnej reakcji miejscowej tj. rumień o średnicy 10 centymetrów mogą wystąpić takie objawy jak niewydolność nerek, wstrząs hipowolemiczny, arytmia serca, gorączka, osłabienie, bóle głowy, nudności, wymioty, duszność, kaszel, biegunka, uczucie ucisku w klatce piersiowej i inne. Szczególną uwagę należy poświęcić odczynom alergicznym wskutek użądlenia w język, gardło, krtań, przełyk, okolice okołooczodołową głowy lub szyję. Powodem części z nich może być połknięcie pszczoły z pokarmem. Są one bardzo niebezpieczne. Gwałtowny obrzęk błony śluzowej grozi uduszeniem. Jeśli pszczoła użądliła wewnątrz ust, trzeba natychmiast zacząć ssać lód lub pić zimne napoje i bez zwłoki udać się do lekarza. Jego szybka pomoc jest też konieczna, gdy użądlenia są wielokrotne.

Uogólnione objawy toksyczne, często niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzkiego mogą występować zarówno jako natychmiastowe (w ciągu kilku sekund) jak i opóźnione (wiele godzin). Szczególnie groźny jest wstrząs anafilaktyczny. Jego wystąpienia nie sposób przewidzieć, gdyż tylko 1/3 dotyczy alergików. Często występuje po użądleniu pierwszym w życiu. Wyraża się on utratą przytomności pojawiająca się w kilka minut po ukąszeniu przez pszczołę lub osę, trwającym od 1 do 40 minut, jednoczesnymi drgawkami, niekiedy dusznością i biegunką. Objawom tym towarzyszy odczyn miejscowy na skórze (zaczerwienienie, obrzęk, pieczenie), występują pęcherzyki wypełnione płynem, różnej wielkości, kształtu i umiejscowienia, może występować chrypka, świszczący oddech, trudności w oddychaniu i mówieniu, bóle brzucha, brak kontroli nad czynnościami fizjologicznymi i bradykardię. W skutek obrzęku krtani i tchawicy, a także skurczu oskrzeli może dojść do groźnego niedotlenienie mózgu. Przyczyną zgonu bywa ostra niewydolność sercowo – krążeniowa, oddechowa oraz nerek.

Jeśli już dojdzie do użądlenia powinniśmy jak najszybciej pozbyć się żądła, pamiętając by nie chwytać go palcami, co może spowodować wstrzyknięcie kolejnej porcji jadu, a po pozbyciu się zbiorniczków jadowych resztę usunąć igłą. Miejscowo możemy stosować okłady z liści kapusty, lawendy, pietruszki, natarcie miejsca użądlenia przekrojonym czosnkiem lub cebulą. Zmiany w jamie ustnej lub gardle uśmierzają ssanie lodu lub picie zimnych napojów, co zmniejsza skutki obrzęków.

Aby unikać ukąszeń pszczół nie należy używać kosmetyków zapachowych (perfum, lakierów do włosów), warto tez unikać ubrań w jaskrawych kolorach. Jasne barwy oraz intensywne wonie zwracają uwagę owadów. Przygotowując lub spożywając posiłki słodkie lub pachnące należy zamknąć pomieszczenie. Osoba z rozpoznaną alergią na jad pszczeli powinna nosić z sobą adrenalinę wraz ze strzykawką oraz lek przeciwhistaminowy.